top of page

FATIMA BARZNGE

The fabric of memory

Het leidende principe in het werk van Fatima Barznge is het geheugen. In haar schilderijen en werken op papier bezoekt ze de plaatsen, objecten en sferen van een geboorteplaats, culturele wereld of kindertijd waarnaar terugkeren onmogelijk is. Barznge groeide op in Aghjalar, een plattelandsdorp in Iraaks Koerdistan dat in 1988 volledig werd verwoest tijdens de Anfal-oorlogscampagne, kort na het vertrek van het gezin. Ze studeerde bedrijfskunde in Bagdad en vluchtte in 1997 om politieke redenen naar Nederland waar ze in 2005 cum laude afstudeerde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (Den Haag).

De werken zijn gegroepeerd in series, in een aanhoudende spanning variërend van geabstraheerde figuratie tot geheel niet-representatieve werken. Velen hebben zeer bewerkte, glinsterende oppervlakken, netwerken opgebouwd uit arceringen, streepjes, pijlen en weerhaken, of kleine glazuurachtige kleurvlakken. Het weefsel van nauwgezet verweven markeringen roept zowel in textuur als methode de traditionele weefworkshops op die ze als kind bijwoonde. De kalme, repetitieve activiteit van het maken lijkt nauw verbonden met het werk van de herinnering en het doorwerken van het verleden.

In de figuratieve werken zijn landschappen of dingen vaag te onderscheiden. Spookachtige objecten - een keramische pot, een traditionele kast, een moskeegordijn met een patroon - worden wazig uitgesneden en opgehangen in het midden van de compositie, waardoor ze uit hun huiselijke context worden verwijderd, als droombeelden die in de geest zweven. Er zijn lyrische schilderkunstige excursies, zoals toen een eerste bezoek aan Aghjalar aanleiding gaf tot een reeks weemoedige landschappen, waarvoor het bronmateriaal gelaagd is: foto's die tijdens die reis zijn gemaakt, fungeren als hulpmiddelen-mémoires bovenop het veranderde naoorlogse landschap, zelf gelegd over het landschap van de herinnering. In andere series zijn de gearceerde all-over composities in lijn met minimalistische en andere modernistische tradities. De textuur kan stof, of de ononderbroken nachtelijke hemel oproepen, of oplossen in pure abstractie.

Sinds 2017 houdt Barznge zich bezig met de studie van het plein, het centrale motief van de traditionele Islamitische kunst, maar ook een toetssteen van de twintigste-eeuwse avant-garde. Deze werken op papier zijn eenvoudiger, luchtiger en transparanter dan de eerdere, dichtbewerkte panelen. En worden gecombineerd in wand vullende installaties, die opnieuw de rijke textielkunsten van quilten, weven en borduren oproepen.

Tekst door Heleen Schröder

Modca Beiroet
bottom of page